آیا پایه سنوات جزو مزد کارگران است؟

بحث در مورد اینکه آیا پایه سنوات جزو مزد است و در مزایای تبعی مزد مانند اضافه کار و سنوات و نوبت کاری دخیل است یا خیر همیشه مطرح است و نظرهای مختلف و متفاوتی در آن وجود دارد. در ادامه طبق قانون کار و بخشنامه های مزد پاسخ قطعی و قانونی این سوال را خواهیم داد.

با اطمینان پایه سنوات یا همان مزد سنوات یکی از اقلام و اجزاء مزد است و در محاسبه مزایای تبعی مزد تاثیر دارد.

پایه سنوات از سال دوم اشتغال به بعد به کارگران تعلق می گیرد. یعنی از سال دوم اشتغال به بعد کارگران هم مزد روزانه را دریافت می کنند و علاوه بر آن مزد پایه یا همان مزد سنوات که طبق بخشنامه های مزد به کارگر تعلق می گیرد.

برای کارگرانی که حداقل دستمزد قانون کار را دریافت می کنند مجموع  حداقل مزد روزانه و مزد سنوات (یا مزد پایه یا پایه سنوات) مزد ثابت کارگران را تشکیل می دهد.

مزد ثابت که از حداقل از دو جزء مزدی اشاره شده تشکیل می شود باید مبنای محاسبه ی مزایای تبعی اعم از اضافه کار، شب کار، نوبت کار، جمعه کار، سنوات ، عیدی و پاداش و…. قرار گیرد.

 به کمک پایه سنوات میزان کمبود حقوق و دستمزد کارگران تا حدودی افزایش پیدا می کند و به تقویت روحیه و انگیزه کارگران کمک می کند. البته موارد دیگری مانند حق اولاد، حق مسکن و حق خوار و بار نیز هستند که در جهت بهبود زندگی کارگران در نظر گرفته شده‌اند تا این قشر تلاشگر از امکانات بیشتری برای زندگی آسان برخوردار باشند. برای اطلاع از زیر و بم موارد مرتبط با پایه سنوات همراه ما باشید.

پایه سنوات چیست؟

پایه سنوات با عنوان های مزد پایه و مزد سنوات نیز شناخته می شود. کارگرانی که سابقه کار آنان در یک کارگاه بیش از یک سال شود و یا از دریافت آخرین پایه سنوات آنان بیش از یک سال گذشته باشد مبلغی به عنوان پایه سنوات یا مزد پایه علاوه بر حداقل دستمزد باید دریافت نمایند.

علت و فلسفه پرداخت پایه سنوات تجربه و سابقه کاری است که کارگر در کارگاه به دست می آورد. این امر باعث اختلاف حقوق و دستمزد کارگران با سابقه بالا نیست به کارگران با تجربه و سابقه کمتر می شود که در نهایت می تواند در انگیزه کارگران تاثیر مثبت داشته باشد.

پایه سنوات به چه کسانی تعلق می گیرد؟

پایه سنوات به تمام کارگران اعم از قرارداد کار دائم و قرارداد کار موقت و بدون توجه به اینکه طبقه بندی مشاغل وجود داشته باشد یا نه تعلق می گیرد.

شرط اصلی پرداخت پایه سنوات وجود سابقه کار بیش از یک سال در همان کارگاه است.

پایه سنوات کارگران با قرارداد کار دائم از ابتدای اشتغال تعلق می گیرد.

پایه سنوات کارگران با قرارداد کار موقت که در پایان هر قرارداد کار سنوات و پایان کار خود را دریافت نمی کنند مانند کارگران با قرارداد کار دائم است.

پایه سنوات کارگران با قرارداد کار موقت که در پایان هر قرارداد کار سنوات و پایان کار خود را دریافت و تسویه می نمایند از سال ۹۲ به بعد تعلق می گیرد. این موضوع در بخشنامه های مزد ۹۱ و قبل از آن به صراحت نوشته نشده بود بنابراین در این خصوص برای سال های ۹۱ و قبل از آن اختلاف نظر وجود دارد.

ولی در بخشنامه های مزد سال ۹۲ و بعد از آن به صراحت قید شده است که به تمام کارگران اعم از اینکه سنوات و پایان کار خود را تسویه کرده باشند یا خیر باید پایه سنوات پرداخت گردد.۱

تسویه حساب سنوات پایه

مورد دیگری که موجبات نگرانی کارگران را فراهم آورده است مسئله تسویه حساب آن‌هاست. در هر دو صورت به کارگران پایه سنوات تعلق می‌گیرد حتی اگر فاصله‌ای میان کارکرد آنها باشد و بر اساس جدولی که وزارت کار منتشر کرده و طبق گروه بندی مشاغل، کارگران می‌توانند سنوات خود را به شرط سابقه کار یکساله دریافت کنند. در ادامه فرمول محاسبه سنوات را برای شما با ذکر یک مثال رایج آورده‌ایم.

مبلغ پایه سنوات کارگران

مبلغ پایه سنوات سالانه کارگران از فرمول و یا رابطه خاصی تبعیت نمی کند. مبلغ پایه سنوات سالانه به صورت رقمی ثابت در بخشنامه مزد هر سال تعیین می شود.

پایه سنوات کارگران طبقه بندی مشاغل

در کارگاه های دارای طبقه بندی مشاغل برای هر گروه شغلی مبلغ پایه سنوات متفاوت است. پایه سنوات گروه شغلی ۱ برابر با پایه سنوات کارگران بدون طبقه بندی مشاغل است ولی پایه سنوات گروه های شغلی ۲ الی ۲۰ مبلغی بالاتر از گروه ۱ می شود.

تفاوت پایه سنوات با سنوات

سنوات همان پایان کار است که طبق قانون کار باید در اتمام هر قرارداد کار به ازای هر سال کار معادل یک ماه آخرین حقوق به کارگران پرداخت شود.

پایه سنوات مبلغی است که به مزد روزانه کارگران اضافه می شود و همراه با حقوق ماهانه کارگران به وی پرداخت می شود.

اگر کارگری هر ماه مبلغ پایه سنوات را دریافت کند دلیل بر این نیست که سنوات یا پایان کار اتمام قرارداد کار را دریافت نکند.

مواردی که در بخشنامه شورای عالی کار در مورد پایه سنوات ذکر شده

در قسمت‌های قبلی همه چیز در مورد پایه سنوات و حق سنوات و نحوه محاسبه آن‌ها به شما تشریح شد. در ادامه به بررسی چند بند مهم از بخشنامه شورای عالی کار در رابطه با پایه سنوات می‌پردازیم:

• پایه‌ سنوات با سنوات کارگران  که همان پایان کار است متفاوت بوده و طبق ماده ۲۴ کارفرما باید معادل آخرین حقوق کارگر را به عنوان پایان کار به وی پرداخت کند.
• در سال  ۹۹ مبلغ پایه سنوات ۵۸۳۳۳ ریال تعیین شده است که به صورت روزانه به مزد کارگران اضافه می شود.
• تعویض کارفرما ربطی به پایه سنوات ندارد و کارفرمای جدید نیز موظف است سنوات کارگرانی را که یک سال است مشغول به کارند بپردازد. کارگاه در پرداخت پایه سنوات اهمیت دارد نه کارفرما.
• به کارگران فصلی نیز با توجه به میزان کارکرد شان سنوات تعلق می‌گیرد.
• اگر سال ۹۹ چهارمین سال کار یک کارگر باشد علاوه بر پایه سنوات این سال مبلغ سالهای دیگر نیز به صورت تجمیعی باید به وی پرداخت شود.

سوالات متداول :

1- پایه سنوات کارگران بیش از دو سال سابقه چگونه باید پرداخت شود؟

- پایه سنوات کارگران با بیش از دو سال سابقه کار علاوه بر پایه سنوات سال جاری باید پایه سنوات سال های قبل نیز به صورت تجمیعی پرداخت شود.

2- آیا پایه سنوات به کارگران طبقه بندی مشاغل فقط باید پرداخت شود؟

- پایه سنوات ارتباطی به طرح طبقه بندی مشاغل ندارد و به همه کارگران تعلق می گیرد.

3- اگر پایه سنوات پرداخت شود سنوات یا پایان کار به کارگران تعلق نمی گیرد؟

- پایه سنوات و سنوات دو چیز مستقل از هم هستند و هر دو باید پرداخت شوند.

4- سریع ترین و راحت ترین روش محاسبه پایه سنوات تجمیعی کارگران چیست؟

- برای کارگران بدون طبقه بندی مشاغل ساده روش استفاده از جدول تصاعدی مزد ۱۳۹۹ کارگران است.